O'zbekistondagi Butunjahon merosi

Tabiatni muhofaza qilish, himoya qilish va yashash uchun ajoyib va ​​almashtirib bo'lmaydigan joylar.

Butunjahon merosi ro‘yxati

©UNESCO

Buxoro

Buxoroning tarixiy markazi

Buxoro Buyuk Ipak yoʻlida joylashgan boʻlib, yoshi 2000 yildan oshadi. U Markaziy Osiyoda joylashgan o‘rta asrlarga oid shaharning eng to‘liq namunasi bo‘lib, shahar tuzilmasi deyarli zarar ko‘rmagan. Juda katta qiziqish uyg‘otuvchi yodgorliklar qatoriga X asr Islom arxitekturasining durdonasi boʻlgan mashhur Ismoil Somoniy maqbarasi va XVII asrga oid koʻplab madrasalar kiradi.

©UNESCO

Shahrisabz

Shahrisabzning tarixiy markazi

Shahrisabzning tarixiy markazi XV-XVI asrlardagi Amir Temur va temuriylar hukmronligi davrida shaharning ko‘p asrlik taraqqiyoti, ayniqsa uning gullab-yashnaganligidan dalolat beruvchi noyob obidalar va qadimiy maskanlarni o‘z ichiga oladi.

©UNESCO

Xiva

Ichon Qal’a

Ichan-qal’a eski Xiva vohasining ichki shahri (balandligi taxminan 10 m bo‘lgan g‘isht devorlar bilan himoyalangan) bo‘lib, u Eronga o‘tish uchun cho‘lni kesib o‘tishdan oldin karvonlarning oxirgi dam olish maskani bo‘lgan. Atigi bir nechta qadimiy yodgorliklar saqlanib qolgan bo‘lsada, u Markaziy Osiyodagi Islom me’morchiligining izchil va yaxshi saqlanib qolgan namunasidir. Juma masjidi, maqbara va madrasalar, shuningdek, XIX-asr boshlarida Ollo Qulixon tomonidan qurilgan ikkita muhtasham saroy kabi bir nechta ulug‘vor saroylar mavjud.

©UNESCO

Samarqand

Samarqand - madaniyatlar chorrahasi

Tarixiy Samarqand shahri jahon madaniyatlari kesishadigan chorraha va madaniyatlar oʻchogʻi. Miloddan avvalgi VII asrda qadimiy Afrosiyob sifatida bunyod etilgan Samarqandning eng muhim taraqqiyot bosqichi XIV-XV asrlarda Temuriylar davriga to‘g‘ri keladi. Yirik yodgorliklar Registon masjidi va madrasalari, Bibixonim masjidi, Shohi-Zinda majmuasi va Go‘ri-Amir ansambli, shuningdek, Ulug‘bek rasadxonasini o‘z ichiga oladi.

© IUCN

Tyan-Shan

G`arbiy Tyan-Shan

Qozog'iston va Qirg'iziston bilan birgalikda  

Transmilliy obyekt dunyodagi eng katta tog ‘ tizmalaridan biri – Tyan-Shan tog‘ tizmasida joylashgan. G‘arbiy Tyan-Shan balandligi 700 dan 4503 m gachadir. Unda juda boy bioxilma-xillikning makoni hisoblanmish turli xil landshaftlar mavjud. U bir qator mevali ekinlarning kelib chiqish markazi sifatida global ahamiyatga ega va o‘rmon turlarining xilma-xilligi hamda noyob o‘simliklar oila turkumlarining vatanidir.

Butunjahon merosining Namunaviy ro‘yxati


Butunjahon merosi ro‘yxatiga kiritilgan obyektlarga qo‘shimcha ravishda, mamlakatlarda Butunjahon merosining Namunaviy ro‘yxati ham mavjud. Ushbu obyektlar kelajakda nomzodlik uchun ko‘rib chiqiladigan ro‘yxatning bir qismidir. Butunjahon merosi ro‘yxatiga kiritish uchun O‘zbekistondan ko‘rsatilgan nomzod  mazkur obyekt dastlab O‘zbekistonning Namunaviy ro‘yxatiga kiritilgandan keyin ko‘rib chiqiladi.

Davomini o’qish